Pomieszczenia higieniczno-sanitarne to obowiązkowy element każdej pracy. Relacja pracownika z pracodawcą opiera się na wielu regułach i przepisach, które regulują wzajemne zależności. Prawo broni zarówno zatrudnionych, jak i przedsiębiorców. Pracownik jest zobowiązany świadczyć usługi na rzecz pracodawcy z największym zaangażowaniem, natomiast ten musi zapewnić swojemu zespołowi godne warunki wykonywania pracy. Zaliczyć do tego należy także wyposażenie przedsiębiorstwa w odpowiednie, zgodne z przepisami BHP pomieszczenia higieniczno-sanitarne.

Czym są pomieszczenia higieniczno-sanitarne? Obowiązki pracodawcy i definicja

Do podstawowych obowiązków pracodawcy należy zapewnienie odpowiednio dostosowanych i wyposażonych pomieszczeń higieniczno-gospodarczych. Jednak czym są pomieszczenia higieniczno-gospodarcze? Jest to przestrzeń przeznaczona do spożywania posiłków, odpoczynku oraz zaspokojenia wszelkich potrzeb pracowników zatrudnionych w danym zakładzie.

Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy:

„Pracodawca jest obowiązany zapewnić pracownikom pomieszczenia i urządzenia higienicznosanitarne, których rodzaj, ilość i wielkość powinny być dostosowane do liczby zatrudnionych pracowników, stosowanych technologii i rodzajów pracy oraz warunków, w jakich ta praca jest wykonywana”.

Warto zaznaczyć, że w każdym firmowym budynku należy urządzić pomieszczenie higieniczno-sanitarne – inaczej nazywane także pomieszczeniem gospodarczym – które będzie spełniało szereg wymogów stawianych przez przepisy Bezpieczeństwa i Higieny Pracy. Wszystkie urządzenia higieniczno-sanitarne oraz pomieszczenia higieniczno-sanitarne powinny być oświetlane, ogrzewane oraz wentylowane. Obowiązkiem pracodawcy jest także utrzymanie tych przestrzeni w czystości i dobrym stanie pozwalającym na bezpieczne i higieniczne korzystanie z nich.

Pomieszczenia higieniczno-sanitarne BHP: rodzaje

Warto zaznaczyć, że istnieje kilka rodzajów pomieszczeń higieniczno-sanitarnych. Każde z nich przeznaczone jest do innych czynności i umożliwia pracownikom zaspokojenie różnych potrzeb, w tym fizjologicznych. Wyróżniamy następujące rodzaje pomieszczeń socjalnych:

• szatnie,
• ustępy,
• umywalnie,
• pomieszczenia z natryskami,
• pomieszczenia higieny osobistej kobiet,
• jadalnie (z wyjątkiem stołówek),
• pomieszczenia służące do prania (specjalna pralnia odzieży wyposażona w mechaniczne urządzenia do prania), odkażania, suszenia i odpylania odzieży roboczej i obuwia roboczego oraz środków ochrony indywidualnej.

Pomieszczenia higieniczno-sanitarne: BHP

Każdy rodzaj pomieszczeń higieniczno-gospodarczych musi spełniać szereg wymogów ustalonych w przepisach BHP. Jednym z nich, dotyczącym wszystkich przestrzeni gospodarczych, jest rozporządzenie stwierdzające, że pomieszczenia te powinny być umieszczone w zakładzie, w którym odbywa się praca bądź w budynku połączonym z nim obudowanym przejściem. Jeśli przejście to związane jest z przemieszczaniem się z i do ogrzewanych pomieszczeń pracy – ono również musi być ogrzewane. Warto zaznaczyć, że przepisy te nie mają zastosowania do usytuowania ustępów zaopatrzonych w szczelne zbiorniki nieczystości oraz w przypadku pomieszczeń do ogrzewania się pracowników wykonujących prace powodujące zabrudzenie bądź obowiązki na otwartej przestrzeni.

Dodatkowo lokalizacja musi wykluczać konieczność przejścia przez sale, w których pracownicy mogą mieć styczność z substancjami trującymi, materiałami zakaźnymi bądź wykonywane są prace szczególnie brudzące. Jakie jeszcze wymogi BHP powinny spełniać poszczególne pomieszczenia? Oto kilka przykładów.

Szatnia: wymiary szafek, przeznaczenie i rodzaje

Szatnie podzielić możemy na następujące podgrupy:

• szatnie odzieży własnej pracowników,
• szatnie odzieży roboczej i ochronnej oraz środków ochrony indywidualnej,
• szatnie podstawowe,
• szatnie przepustowe.

Szatnie muszą znajdować się w oddzielnych bądź wydzielonych pomieszczeniach, bez dostępu wilgoci, a jeśli istnieje taka możliwość - powinny być oświetlane światłem dziennym. Oprócz szafek do higienicznego przechowywania odzieży własnej pracowników bądź odzieży i obuwia roboczego oraz środków ochrony indywidualnej, szatnie należy wyposażyć w systemy wymiany powietrza. W przypadku zespołu do dwudziestu pięciu osób mogą być to tradycyjne okna, natomiast w większych grupach pracowniczych musi być to system mechaniczny. Zatrudnione osoby powinny mieć możliwość wymiany powietrza w pomieszczeniu minimum cztery razy w ciągu godziny.

Istnieją również przepisy określające wymiary szafek BHP. Podstawowe normy wymiarowe mebli szatniowych to 1800 mm wysokości, 400 mm szerokości i 480 mm głębokości. Dozwolone są wszelkie udogodnienia takie jak drążki poprzeczne, półki bądź wieszaki. Takie szafki do szatni mogą dodatkowo posiadać daszki skośne i podstawy z siedziskiem, które określane są jako ławeczki stałe lub wysuwane. Innego rodzaju udogodnieniem są szafki lub półki na buty, które montuje się pod szafami ubraniowymi.

Wyposażenie szatni z Mebiuro zgodnie z zasadami BHP

Wszystkie pomieszczenia higieniczno-sanitarne powinny być wyposażone w najwyższej jakości meble pracownicze zgodne z zasadami BHP. Reguła ta dotyczy również szatni, które oprócz zgodności z przepisami techniczno-budowlanymi powinny zostać umeblowane przeznaczonymi do tego celu szafkami.

Pomieszczenie higieniczno-sanitarne, jakim jest szatnia, musi zapewnić warunki do higienicznego przechowywania odzieży własnej oraz roboczej. W tym celu pracodawca powinien zagwarantować zestaw szafek pracowniczych.

W Mebiuro oferujemy metalowe szafy ubraniowe oraz szafy gospodarcze przeznaczone do szatni zakładowych. Każdy mebel spełnia wymogi określone w przepisach BHP. Dodatkowo w naszym asortymencie posiadamy akcesoria, takie jak np. pasujące ławki szatniowe, wykonane z różnych materiałów – wybór odpowiedniego, zależy od specyfiki zakładu pracy. Z racji tego, że pracodawca powinien zapewnić w szatni miejsca siedzące dla przynajmniej połowy pracowników najliczniejszej zmiany – rozwiązanie polegające na połączeniu szafek z ławkami jest bardzo funkcjonalne.

Istnieje szereg wymagań, które musi spełnić szatnia – wymiary są jednym z nich. W Mebiuro pomożemy Ci dobrać odpowiednie meble tak, aby pomieszczenie higieniczno-sanitarne, jakim jest szatnia pracownicza, zapewniało wygodę i komfort pracownikom oraz było zgodne z normami prawnymi.

Ustępy

Na każdej kondygnacji budynku muszą znajdować się ustępy. Wyjątkiem jest, jeśli na jednym piętrze pracuje mniej niż 10 pracowników – wtedy ustęp może znajdować się na sąsiedniej kondygnacji. Nie mogą one być zlokalizowane dalej niż 75 m od stanowiska pracy. Warto jednak zaznaczyć, że dla pracowników pracujących stale na otwartej przestrzeni odległość ta może być nieco większa – do 125 m od najdalszego stanowiska pracy. Ustępy muszą być wyposażone w wejściowe pomieszczenie izolujące oraz umywalki z dopływem ciepłej i zimnej wody. Temperatura wody w przypadku indywidualnego mieszania wody to od 50 do 60 stopni, natomiast przy stosowaniu centralnej regulacji – od 35 do 40 stopni.

Jadalnie

Przepisy wyróżniają trzy typy jadalni:

• jadalnia przeznaczona do spożywania posiłków własnych,
• jadalnia przeznaczona do spożywania posiłków własnych i wydawania napojów,
• jadalnia z zapleczem przeznaczona do spożywania posiłków profilaktycznych.

Jadalnia musi zapewniać miejsce siedzące dla wszystkich pracowników zatrudnionych na jednej zmianie. Przestrzeń ta powinna być zaopatrzona w urządzenia do podgrzewania posiłków oraz wszelkie udogodnienia przeznaczone do higienicznego spożywania posiłków.

Pomieszczenia higieny osobistej kobiet

Oprócz ustępów, na każde dwadzieścia kobiet zatrudnionych na jednej zmianie, musi przypadać jedno wydzielone, leżące miejsce dla kobiet w ciąży oraz miejsce dla karmiących matek. Dodatkowo w zakładzie pracy zatrudniającym od dwudziestu do dwustu kobiet, pracodawca powinien zapewnić kabinę higieny osobistej, w której skład wchodzi toaleta, umywalka z ciepłą i zimną wodą oraz bidet. Takie pomieszczenie nie może być mniejsze niż 2,4 metra kwadratowego.

FAQ:

• Czym są pomieszczenia higieniczno-sanitarne?

Jest to specjalna przestrzeń wydzielona dla pracowników, w której mogą spożywać posiłki, odpoczywać oraz zaspokajać wszelkie potrzeby w trakcie pracy. Pomieszczenia te są gwarantowane prawnie przez pracodawcę, a ich umiejscowienie, wyposażenie oraz stan określają przepisy BHP.

• Jakie są rodzaje pomieszczeń higieniczno-sanitarnych?

W przepisach jest mowa o kilku rodzajach pomieszczeń higieniczno-gospodarczych, takich jak:

• szatnie,
• ustępy,
• umywalnie,
• pomieszczenia z natryskami,
• pomieszczenia higieny osobistej kobiet,
• jadalnie (z wyjątkiem stołówek),
• pomieszczenia służące do prania, odkażania, suszenia i odpylania odzieży i obuwia roboczego oraz środków ochrony indywidualnej. 
  
  
• Gdzie kupić meble socjalne do pomieszczeń higieniczno-sanitarnych?

Meble socjalne najlepiej kupić w internetowym sklepie Mebiuro. W asortymencie można znaleźć metalowe szafy pracownicze na odzież własną bądź na środki niezbędne do pracy. Istnieje także możliwość zamówienia dodatków takich jak m.in. pasujące do zestawu ławki lub półki na buty. Meble te spełniają wymagania BHP.